Het is stil. Er hangt serieusheid in de lucht. Maar mijn stoel – en die van de mensen om mij heen – schudt want ik lach. Ik zweet ervan en stop mijn sjaal tot achter in mijn keel om het lachen te stoppen.
Het is 2004, ik ben 16 en voor het allereerst In de Stadsschouwburg in Groningen. Voor het eerst in mijn leven ervaar ik een professionele theatervoorstelling.
Naakt en in plastic gewikkeld liggen acteurs op het toneel. Ik zie hoe mensen theaterseks hebben en Halina Reijn rent (toen al!) als Elektra schreeuwend van gekte over het podium. Dat ik moet lachen komt niet omdat ik het grappig vind, maar omdat ik me zo on-ge-lo-fe-lijk ongemakkelijk voel. Dat wordt versterkt omdat mijn moeder, een vriendin en hààr moeder naast me zitten. Ik voel de mensen naar me kijken en schaam me voor wat ik ervaar. “Totaal niet nodig”, dat zou ik nu tegen mezelf zeggen, maar toen wist ik me geen raad. De voorstelling duurde uren en ik werd heen en weer geslingerd van verwondering naar niet weten waar ik met mezelf naartoe moest. Uiteindelijk bleek het totaal niet erg dat ik de helft niet begreep van de voorstelling. Naast alles wat ik op het podium zag bleek juist die totale ervaring van mijn tenen tot aan mijn kruin de reden te zijn dat ik verkocht was aan theater.
Waar blijven al die andere zingtuigen?
Steeds vaker zie ik hoe we onze zintuigen – soms letterlijk – uit het oog verliezen. Vanaf dat we heel jong zijn leren we op een natuurlijke manier al onze zintuigen te ontdekken. Toch focussen we op den duur steeds meer op ons zicht. Alles wat we doen gaat over dat wat we (kunnen) zien. Een goed voorbeeld hiervan is Instagram. Ook bij theater praten we altijd over “kijken naar theater”. Maar waar blijven al die andere zintuigen?
Wordt onze ervaring van voorstellingen niet veel intenser wanneer we ons meer bewust worden van al onze zintuigen? Misschien heeft iedereen wel een ander zintuig als favoriet. Ik vind het bijvoorbeeld heel fijn om stil te staan bij wat ik voel in het theater, om meegevoerd te worden op mijn eigen emoties en door die van de persoon op het podium. Maar wat ik ruik kleurt ook altijd een groot deel van wat ik ervaar. Niet alleen in het theater overigens. Daar ben ik ook pas sinds een tijdje achter gekomen, om precies te zijn door De Grote Harten Club. Ondanks dat ik gemiddeld zo’n 150 voorstellingen per jaar zie – oeps ervaar! -, bracht één specifieke bijeenkomst van deze club mij weer bij AL mijn zintuigen. Door voorafgaand aan de voorstelling alle zintuigen te prikkelen en tijdens deze voorstelling deze heel bewust één voor één in te zetten.
Wat je hoort, ziet, voelt, proeft of ruikt maakt jouw ervaring uniek!
Wat als je niet kunt horen? Wat ervaar je dan? Of wanneer je focust op alles wat je ruikt? Sommige dingen hebben met de voorstelling te maken, maar dat luchtje van de persoon naast je misschien totaal niet. Wat als hetgeen je ziet totaal niet overeenkomt met dat wat je voelt? Er komen misschien wel allerlei beelden en associaties bij je op. Vaak denken we dat we daar niet even bij stil mogen staan, want we moeten toch totaal gefocust zijn op dat wat er op het podium gaande is? Even volgen we de voorstelling niet meer lijkt het, maar vaak komen al die beelden en gedachten juist door dat wat je ervaart in de zaal. Alles wat je ervaart is van jou. Wat je hoort, ziet, voelt, proeft of ruikt maakt jouw ervaring uniek. En dat vind ik zo gaaf! Dat we allemaal iets heel anders kunnen ervaren. Daar ben ik blij mee en ook heel benieuwd naar, ook tijdens Jonge Harten.
Ervaren met al je zintuigen maakt theater zo leuk. En wanneer je met theater je zintuigen wakker schudt, kun je ook buiten het theater bewuster kiezen welk zintuig je wanneer inzet. Alles volledig aan of vandaag wat meer ruiken en voelen? Welk zintuig ga jij als eerst opnieuw uit proberen?
Houd je oren en ogen in ieder geval open want dit jaar is Jonge Harten volop zintuiglijk! #THESENSORIAL is binnen ons programma de lijn van voorstellingen die allemaal op een eigen manier je zintuigen prikkelen.
Choose your battles