Hoe ben jij gestemd?

Een ode aan de twijfel

Democratie betekent: Het volk regeert. Het volk: wij dus. Ik, jij, je buurman, je vijanden en je vrienden. Het is maart 2021: verkiezingstijd. Één keer in de vier jaar is het zover. Je kunt je stem laten horen. Of eigenlijk, je kunt je stem gebruiken binnen de bestaande structuren van onze democratie. Maar wat is de staat van onze democratie, en dan vooral die van de rol van ons als burgers; het volk? Hoe spelen wij die rol, als regeerders?

In 2017 zag ik in een nieuwsitem een jongen die destijds op weg naar de stembus werd geïnterviewd. Er werd hem gevraagd waar hij op ging stemmen. Zijn antwoord was dat hij nog twijfelde tussen GroenLinks en PVV. Het werd uitgezonden als een ‘vermakelijk’ item, terwijl het was bloedserieus wat die jongen daar zei. Het was jammer dat hij dit niet veel eerder had uitgesproken en had onderzocht bij zichzelf, maar het zich pas afvroeg op weg naar die stembus. En dat niemand zijn twijfel serieus nam.

Want “Hoe ben jij gestemd?” kunnen wij, het volk, aan elkaar vragen zonder elkaar te overtuigen. Maar door naar elkaar te luisteren en om op basis daarvan onze eigen mening te vormen. Deze vorm je door te twijfelen, en dan echt te twijfelen. …Aan datgene wat je hebt geleerd van je ouders, op school en op straat. Waarom gunnen we onszelf pas twijfelruimte op weg naar de stembus. Misschien omdat we het niet gewend zijn om van mening te veranderen want dat is zwak.We zijn sterk in het verkondigen van onze mening. Dat wordt van ons gevraagd en het wordt vaak geprezen. Gebruik je stem om met anderen af te stemmen. Laten we alsjeblieft onze twijfels ‘spreektijd’ geven in plaats van alleen overtuigingen serieus te nemen.

Als we ervan uitgaan dat wij mensen in basis gepolariseerd zijn en alles altijd twee kanten (polen) heeft; en we daarmee serieus nemen dat mensen twijfelen tussen Groenlink en PVV dan is het ineens niet meer een naïeve uitspraak of een grap. Het is de waarheid. We zijn niet alleen dit of dat, rechts of links. De opdracht aan onszelf als regeerders is om alles wat je in jezelf kunt vinden aan gedachten toe te laten. Ze uit te spreken met je vrienden en je vijanden en af te wegen wat dat zegt over jezelf en over de wereld waarin je wilt leven. En uiteindelijk over daar waar je op gaat stemmen, want ja…(ook) jouw stem bepaalt welke pool het zwaarst weegt.

Dus: Deze oefening daagt jezelf uit. Namelijk om je belangen en inzichten af te wegen en te onderzoeken. Ze van beide kanten te bekijken en te zien van waar het uitzicht het mooist is.
Alles heeft twee kanten. Een politiek leider die nu zegt: Ik geef jullie je vrijheid terug, dat kan niet anders dan een leugenaar of een slimmerik zijn. En waarschijnlijk is hij beide.
De fantasieverhalen die ontstaan door deze opdracht als volk serieus te nemen, kunnen werkelijkheid worden door je stem te laten horen op het juiste moment. En dat moment is nu. Die twijfel is onze grootste kracht, gebruik hem….. op tijd.

Met dank aan De Noorderlingen, Boris Stokman, Jerom, Floor, Anne, Rob en Daynah