Its all about the LOOKs. Is it?!

Kleding en identiteit. Maakt kleding je identiteit?

Voor iedereen betekent kleding iets anders. Terwijl de een er veel aandacht aan besteedt, doet de ander er juist zo weinig mogelijk mee. Ik had geen idee wat ik met kleding moest, ik had namelijk moeite om invloed van kleding te verkennen en te ontdekken in welke mate die invloed bestaat. Met deze vraag in mijn achterhoofd ben ik op onderzoek gegaan of andere jongeren hetzelfde probleem hadden. Achter de schermen bij de voorstelling LOOK, die 26 november in de Stadsschouwburg speelt, kon ik goed terecht. Ik heb Alex, Britt, Ida, Franka en Lars van de productiegroep van De Noorderlingen geïnterviewd in hun “volgens de norm” outfit en in hun “niet volgens de norm” outfit, in dit geval hun LOOK-kostuum.

Zou je zelf dit soort kleding (dus het norm kostuum) ook aanhebben?

Franka, Britt en Ida wel, terwijl Alex het juist niet in deze combinatie aan zou trekken. Lars zou dit echter in eerste instantie niet hebben gedragen, maar omdat mensen begonnen met complimenteren voelde hij zich comfortabeler in deze kleding. Sommige staan dus dichter bij de norm dan anderen.

wat is je persoonlijke kledingnorm?

Hier waren de antwoorden juist veel meer divers. Franka wil voornamelijk comfortabel gekleed zijn. Er weinig over nadenken, gewoon aantrekken. Dat is niet altijd zo geweest. Franka vertelt dat ze tot klas 5 eigenlijk heel erg aan het kijken was wat andere mensen droegen, dan kon zij dat namelijk ook dragen om erbij te horen. De grootste reden hiervoor was dat ze eigenlijk niet goed wist wie ze was. “Vorig jaar in de 6e klas ben ik erachter gekomen dat ik iemand ben, die eigenlijk zo min mogelijk wil bezig zijn met hoe ik er uit zie. Omdat ik  het zo veel belangrijker vind, wat ik zeg en wat ik denk, en wat voor ideeën ik heb. Dat is wie ik ben, ik ben wat ik maak, wat ik creëer en wat ik vind.” Door deze ontdekking draagt ze nu wat ze wil zonder erover na te denken, maar ook omdat ze niet mooi wil hoeven zijn voor anderen. “Vrouwen moeten mooi zijn, dat wordt van ze verwacht. Door dat te doorbreken, door te zeggen ‘Nee, ik wil niet mooi moeten zijn, voor wie ben ik mooi?’ kom ik in opstand tegen de norm van de vrouw.”

Voel je je (meer) jezelf door het “norm”-kostuum?

Ik vond dat Ida een interessant antwoord gaf. “Nee, als het kostuum aan is, dan ben ik acteur. Omdat iedereen dezelfde kleding aanheeft op het podium, voel het een beetje alsof je identiteit weg wordt gehaald.” Maar de setting is wel belangrijk volgens Ida. “Als ik buiten deze kleding had aangedaan, dan had ik mij wel mezelf gevoeld, ja. Maar omdat iedereen dus op het toneel hetzelfde aanheeft, voelt het gewoon niet hetzelfde.”

Als mensen kleding volgens “de norm” aanhebben, horen ze dan ook qua karakter bij de norm?

“Als mensen de ‘norm’ kleding aanhebben, horen ze dan ook qua karakter bij de norm? Lars vindt dat zeker niet. “Je karakter is iets wat je vrij makkelijk kan maskeren of verbergen, dus ik denk dat een uiterlijke norm en wat je van binnen voelt best wel verschillend kan zijn. Zonder dat het per definitie zo is. Dus nee, niet per se.” Franka is het met hem eens. “Deze kleding is eigenlijk best wel weinigzeggend. Het is een spijkerbroek die iedereen in zijn kast zou kunnen hebben, net zoals de witte schoenen en het sportvestje. Het is een leeg iemand qua uiterlijk, als je het heel oppervlakkig bekijkt.”

Dan nu de outfit change. Hierbij kregen alle acteurs hun eigen kostuums aan die ze in het stuk ook aanhebben. De een iets ‘normalere’ kleding dan de ander.

Wat doet je theaterkostuum met je?

“Wat doet dit kostuum dan met je?” Alex had gelijk een antwoord. “Het maakt me heel erg zwaar, alsof er de hele tijd iemand op je rug zit die je overal mee moet sleuren. Omdat het fysiek veel moeite kost om je makkelijk te bewegen, maakt dat je ook mentaal moe.” Britt voelt zich juist heel anders. “De hakken voelen heel anders. Het geeft het gevoel alsof ik veel vrouwelijker en sexy ben dan normaal, en het is ook een extra boost met zelfvertrouwen. Ik geeft ook een goed gevoel als mensen zeggen dat het pak me goed staat.” Ida voelt zich vrij-ig en wat meer ‘met de flow’. “Ik zou het zelf nooit hebben uitgekozen, maar nu ik het aanheb zit het eigenlijk toch best wel lekker!”

Voel je je een ander persoon in een theaterkostuum dan in kleding volgens de norm?

“Heb je het gevoel dat je een ander persoon bent nu dan met de normkleding?” Ida, Franka, Britt en Lars voelen zich nog steeds hetzelfde. Lars: “Nee, ik ben nu een acteur die gewoon in andere kleding staat. Als de buitenkant verandert, betekent dat niet dat ik verander” Alex daarentegen voelt zich wel een ander persoon, maar die heeft ook een iets extremer kostuum. “Mijn kostuum helpt me heel erg met de psychische gedachte van de persoon die ik speel. Ik heb het gevoel alsof ik hem echt ben, in plaats van mijzelf. Dus het heeft zeker invloed op mij gehad.”

Moet je jezelf kennen om een eigen kledingstijl te hebben?

“Moet je een jezelf kennen om een kledingstijl te hebben?” Ida denk allebei “ja, want je moet wel ongeveer weten wat je leuke kleding vindt. Maar als je alleen maar dezelfde soort kleding gaat kopen, dan stop je jezelf eigenlijk in een hokje waar je moeilijk uitkomt.” Alex vindt van niet, behalve als je een authentieke kledingstijl wil hebben. “Als je jezelf niet genoeg kent denk je dat iets jouw eigen kledingstijl is, terwijl je er waarschijnlijk door anderen door bent beïnvloed. Ik denk wel dat een authentieke kledingstijl mogelijk is als het je echt niet boeit wat andere mensen denken en vinden over jouw kleding.” Franka zegt juist meteen nee. “Nee, je hoeft niet per se te weten wie je bent om een eigen kledingstijl te hebben. Bijvoorbeeld als je heel jong bent en je ouders kleden je aan, dan heb je ook al een stijl, en als kind weet je niet wie je bent. Er zijn namelijk ook veel mensen die zich kleden als mensen die hun inspireren. Ik heb wel het gevoel dat het voorkomt dat mensen zichzelf leren kennen door hun kledingstijl. Kleding is ook een manier om erachter te komen wie je bent.”

Conclusie

Mijn hoofdvraag was, maakt kleding je identiteit? Ik denk door deze gesprekken die ik met deze fantastische mensen heb gevoerd van niet. Je hoeft jezelf niet te kennen om uniek te zijn, in kleding en ook in persoonlijkheid, en ook al doe je een ander kledingstuk aan, diep vanbinnen verandert dat niet wie je echt bent. Iedereen die heeft meegedaan met het interview, hartstikke bedankt! En toi-toi-toi voor de hele productiegroep van De Noorderlingen!