Elk jaar kiezen zij een mindset om mee te werken. Dit jaar is dat: Stay with the Trouble.
Sinds 2021 dragen Karlijn Benthem (directeur) en Gregory Caers (curator) zorg voor de artistieke koers en het programma voor Jonge Harten. Ze ontmoetten elkaar jaren geleden tijdens een uitwisseling met jongeren voor Goesting festival, een uitwisseling tussen Vlaamse en Nederlandse theatermakers.
Elk jaar kiezen zij een mindset om mee te werken. Dit jaar is dat: Stay with the Trouble.
‘’Dat je kwetsbaar mag zijn en jezelf toelaat dat het niet altijd even lekker loopt’’, licht Karlijn toe. Gregory bevestigt. ‘’De maatschappij vertelt ons vandaag dat als je je droom niet behaalt, het je eigen schuld is. Maar de realiteit is natuurlijk complexer dan dat.’’
Zo’n mindset wordt gaandeweg het jaar duidelijk: Wat komen we tegen op onze weg? “We” zijn dan jongeren in onze eigen omgeving, jongeren die we online volgen, ons team, wijzelf en natuurlijk theatermakers, van wie we het werk zien. We luisteren, we wachten en we bevragen…
We blijven er dus bij.
‘En indien nodig durven we van koers te veranderen. Uitdagingen, stellingen of vragen die schuren, proberen we zo veel mogelijk te laten zien. En dan is de belangrijke vraag: Aan wie tonen we dat? Wie profiteert daarvan als mens?
Donna Harraway is een van de inspiratiebronnen die op ons pad kwam toen we Stay with the trouble al hadden besloten. Ze zegt: “als er ruis is, weet je dat je op de goede weg zit.”
Bij problemen van anderen en tegelijkertijd bij problemen van jezelf. Vaak verschillen die namelijk niet zo van elkaar. Iedereen heeft het weleens moeilijk. ‘’We weten allemaal hoe het is om te twijfelen’’, zegt Gregory. ‘’Het neemt een hoop stress weg als je beseft dat niet alles in één keer hoeft te lukken.’’ Bovendien nemen complexe problemen meer tijd en aandacht, vertelt Karlijn. ‘’Je mag het ook erkennen zonder het direct te willen of kunnen oplossen. Maar je moet ook niet in slaap vallen. Het is een kwestie van aankijken en dúrven te blijven.’’ Deze gedachtegang sijpelt door in de programmering van dit jaar. Hoe verhouden we ons tot elkaar? En tot onszelf? Welke struikelblokken kennen we, hoe pakken we ze aan en hoe bouw je daar op voort? Hoe ziet de toekomst eruit? Stuk voor stuk vragen die terugkomen in de voorstellingen en projecten die te zien zijn.
Neem nu 1984 van Freek Vielen en Rosa Vandervost, naar het beroemde boek van George Orwell. Over een land ergens in de toekomst. Waar alles wat je doet, nauwlettend door camera’s in de gaten gehouden. Maar wat doe je als je weerstand voelt tegen deze dictatuur?
Een andere tip is de voorstelling STRAF, gemaakt door theatergezelschap BonteHond, waarbij de titel van het stuk de lading dekt. Tegelijkertijd is het een breed begrip, aldus Karlijn. ‘’Over daden waar men voor moet boeten, waardoor levens anders worden. Maar ook het oncomfortabele van straf geven komt voorbij. Wat is straf, is het geoorloofd? En: wat vindt het maatschappelijk systeem ervan?
Of kijk naar Through the Grapevine van Alexander Vantournhout. Een samenspel tussen Alexander en Axel Guérin, waarin beiden elkaar proberen te overtuigen door middel van dans. Manoeuvrerend tussen kracht en zwakte is dit een schouwspel dat schippert tussen aanraken en aangeraakt worden. ”Alexander heeft zo’n unieke manier van spelen, hij heeft zijn eigen vorm gevonden’’, legt Gregory uit. ‘’Ook dat is stay with the trouble: dicht bij jezelf blijven en maken wat jij relevant vindt, ongeacht de mening van een ander’’ Met dit programma laat Jonge Harten zien wat theater met je doet. ‘’Het laat je vragen stellen, schudt je door elkaar en geeft tegelijkertijd hoop en troost’’, zegt Gregory. Dat het je verder laat kijken dan je dagelijkse bubbel, maar tegelijkertijd beter laat kijken naar het dagelijks leven. ‘’Dat je scenario’s ziet die er wel zijn, maar in de realiteit niet altijd naar voren komen. Het toont je perspectieven, prikkelt je fantasie. En je fantasie is een heel belangrijke spier: die moet je blijven trainen’’, aldus Karlijn
Stay with the trouble